Advocaten besteden veel tijd aan het schrijven van juridische documenten. Contracten, brieven, dagvaardingen. Heerlijk, al die kleine lettertjes waarmee ondernemers samenwerkingen vormgeven, conflicten winnen of aan de eisen van de wetgever voldoen. Maar… wie houdt er nog meer van deze omgevallen boekenkast aan juridische documentatie? Daar willen we verandering in brengen. Een contract, brief of dagvaarding is geen tekst van juristen voor juristen. Een contract moet voor iedereen begrijpelijk zijn. Niet alleen voor advocaten en rechters – maar ook voor founders, investeerders en vakkenvullers. Want begrip voorkomt conflict.

Wij zijn advocaten en ondernemers. Wij spreken de taal van de cliënt en zijn in staat complexe juridische concepten op een normale manier uit te leggen. Dat doen we in woord, en beeld. Wanneer we plaatjes (visuals) gebruiken om contracten toegankelijker, dagvaardingen overtuigender en brieven korter te maken, spreken we van legal design. Legal design is één van de focuspunten in onze missie om de advocatuur te moderniseren.

Our limited short-term memory constrains our ability to cope with complex problems. We can only hold three to nine chunks of information. We process on average four or fewer variables at a time. Excessive amounts of data can lead to information overload, regardless of information, and inaccurate decisions (zie wederom J. Geraldi en M. Alt).

De uitbreiding van ons kortetermijngeheugen leidt dus tot het beter verwerken van informatie en het maken van goede beslissingen op basis van deze informatie: …. a visual can be an extension of the short-term memory. As visuals are processed quickly, we can regain access to information of a visual in fractions of seconds. This is useful in solving complex problems because a visual can ‘hold’ information while we examine other aspects of a problem.

Ook Daniel Kahneman schrijft in zijn beroemde boek ‘Thinking, Fast and Slow’ dat er een link is tussen prettig weergegeven informatie en het cognitieve systeem. Hij concludeert dat makkelijk te verwerken informatie eerder als ‘waar’ aangenomen wordt dan informatie die complex wordt weergegeven en daarmee lastig te verwerken is.

Visuals en de huidige juridische praktijk

De juridische sector is van oudsher op taal gefocust. Vonnissen, verordeningen, processen-verbalen: allemaal lange lappen tekst. Sommige juristen zeggen dat dit ‘beter’ is, zo. Want de primaire bron – de wet – is immers in tekst uitgedrukt. Daarom kun je zelf ook maar beter tekst gebruiken. Anders zouden er mogelijk verwarringen ontstaan tussen de tekst van de wet enerzijds, en de visual in een contract of processtuk anderzijds.

Maar dat argument gaat volgens ons niet op. Dat de wet tweedimensionaal en lineair is, wil niet zeggen dat advocaten ook tweedimensionaal en lineair moeten zijn. Wij vinden juist dat het de taak van de advocaten is om – steeds in de geest van de wetgever – te vernieuwen en verbeteren. Alleen zo worden juridische documenten toegankelijker. En dat is in het belang van onze cliënten.

 Contracten en user experience

Een goed contract is een gebruiksvriendelijk contract. Eén van de eerste pleitbezorgers van user centric contracting is Alan Siegel. TED Talk Alan Siegel

De strekking van Siegels verhaal: onleesbare juridische documenten leiden tot maatschappelijke schade: partijen accepteren voorwaarden waarvan ze de inhoud niet kennen. Siegel heeft de voorwaarden die gebruikers van een credit card moeten accepteren teruggebracht tot één A4tje, geschreven in normale taal en ondersteund door iconen.

Ook wetenschappers houden zich bezig met die onderwerp. De Finse onderzoeker Stefania Passera heeft uitgebreid research gedaan naar user-centric-contracting. Zij concludeert dat legal design ervoor kan zorgen dat contracten gebruiksvriendelijker, duidelijker en effectiever worden.

Het Legal Design Lab van Stanford University bevestigt dit onderzoek en laat zien hoe gebruikers met terms & conditions en privacy policies omgaan. Conclusie: ze zijn te lang en te ingewikkeld en ze worden vrijwel nooit gelezen.